Trong đời sống của người Việt, chơi hụi là một hình thức huy động vốn dân gian tồn tại từ rất lâu. Dù không xa lạ, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ chơi hụi là gì, cách hoạt động ra sao, và tại sao hình thức này lại được nhiều người ưa chuộng.
Hãy cùng Trạm Tin Tức tìm hiểu khái niệm, cách chơi hụi một cách dễ hiểu nhất nhé!
Chơi hụi là gì?
Theo thông tin Trạm Tin Tức cập nhật, Điều 471 Bộ luật Dân sự 2015, chơi hụi là hình thức thỏa thuận dân gian, trong đó một nhóm người cùng góp tiền hoặc tài sản theo định kỳ. Mỗi kỳ góp, một thành viên trong nhóm sẽ được “hốt hụi” – tức là nhận toàn bộ số tiền do cả nhóm đóng góp.
Hiểu đơn giản hơn, chơi hụi giống như một hình thức tiết kiệm xoay vòng. Ai cần tiền sớm thì có thể nhận trước (và chịu phần “bỏ hụi” – tức tiền lãi), còn ai hốt sau thì nhận được nhiều hơn.
Tùy vùng miền, người ta có thể gọi hụi bằng nhiều tên khác nhau:
- Miền Nam: gọi là hụi
- Miền Bắc: gọi là họ, bốc họ, bát họ
- Miền Trung: đôi khi gọi là biêu hoặc phường
Dù tên gọi khác nhau, bản chất của việc chơi hụi đều giống nhau là cùng góp, cùng hưởng, cùng tin tưởng.
Ngoài ý nghĩa tài chính, hụi còn mang giá trị tinh thần:
- Giúp người nghèo xoay sở khi cần tiền gấp.
- Giúp người có tiền tiết kiệm một cách đều đặn.
- Tăng tính gắn kết trong cộng đồng, bạn bè, người thân.
Ngày nay, dù xã hội hiện đại hơn, chơi hụi vẫn tồn tại vì tính linh hoạt, dễ hiểu và thân thuộc.
Hướng dẫn cách chơi hụi chi tiết
Để hiểu rõ chơi hụi là gì, ta cần nắm được cách hoạt động cơ bản của một dây hụi.
Thành phần trong dây hụi
- Chủ hụi: Người đứng ra tổ chức, thu tiền, quản lý danh sách, và điều hành các kỳ hốt hụi.
- Thành viên hụi: Những người tham gia đóng tiền định kỳ (theo tuần hoặc theo tháng).
Thuật ngữ thường gặp
- Hốt hụi: Người được nhận tiền trong kỳ đó.
- Bỏ hụi: Số tiền người chơi chấp nhận “bỏ” để được hốt sớm (coi như phần lãi trả cho những người còn lại).
- Hụi sống: Người chưa hốt, vẫn tiếp tục đóng tiền.
- Hụi chết: Người đã hốt, phải đóng tiền cho đến hết vòng.
Ví dụ:
Giả sử một dây hụi có 12 người, mỗi tháng góp 1 triệu.
- Mỗi tháng, 1 người được hốt hụi (tức nhận khoảng 10–11 triệu, tùy bỏ hụi).
- Nếu bạn muốn nhận tiền sớm, bạn “bỏ hụi” cao hơn (ví dụ 200.000–300.000 đồng).
- Người hốt sớm được tiền trước, nhưng phải “mua” lượt bằng phần bỏ hụi.
- Người hốt sau cùng thường nhận được nhiều nhất vì không phải bỏ hụi.
Nhờ cơ chế này, chơi hụi trở thành một hình thức tiết kiệm, vay vốn linh hoạt, phù hợp với mọi đối tượng.
Các loại hụi phổ biến hiện nay
- Theo thời gian:
- Hụi tháng: Góp tiền và hốt mỗi tháng.
- Hụi tuần: Dành cho nhóm nhỏ, góp và hốt nhanh hơn.
- Theo hình thức:
- Hụi không lãi: Ai hốt trước hay sau cũng nhận đúng số tiền góp.
- Hụi có lãi (đấu giá hụi): Ai muốn hốt sớm phải bỏ lãi – người hốt sau hưởng lợi nhiều hơn.
- Theo mục đích:
- Hụi tiết kiệm: Giúp người chơi tích lũy đều đặn.
- Hụi xoay vốn: Dành cho người kinh doanh cần vốn nhanh.
- Hụi tương trợ: Giúp đỡ nhau trong cộng đồng nhỏ, nội bộ.
Chơi hụi có hợp pháp không?
Câu trả lời là có, nếu chơi hụi minh bạch và có thỏa thuận rõ ràng. Theo Bộ luật Dân sự 2015, hụi là giao dịch tài sản theo tập quán được pháp luật công nhận.
Tuy nhiên, chơi hụi chỉ hợp pháp khi:
- Có sự tự nguyện, thỏa thuận rõ ràng giữa các bên.
- Không lợi dụng để cho vay nặng lãi hoặc chiếm đoạt tài sản.
- Mức lãi (nếu có) không vượt quá quy định pháp luật.
Nếu chủ hụi lừa đảo, bỏ trốn, không trả tiền, người chơi có quyền:
- Khởi kiện dân sự để đòi lại tiền.
- Tố cáo hình sự nếu có hành vi chiếm đoạt tài sản.
Lưu ý khi tham gia chơi hụi
Để chơi hụi an toàn, bạn nên:
- Chỉ tham gia dây hụi có người quen, uy tín, không nên chơi với người lạ.
- Ghi chép, lưu bằng chứng: biên nhận, tin nhắn, chuyển khoản…
- Không tham gia hụi online không rõ danh tính hoặc hứa lãi cao bất thường.
- Ưu tiên hụi nhỏ, dễ quản lý, có người làm chứng hoặc hợp đồng thỏa thuận.
Những lưu ý này giúp bạn tránh rủi ro “vỡ hụi” và đảm bảo quyền lợi của mình.
Kết luận
Chơi hụi là hình thức góp vốn dân gian lâu đời, vừa giúp tiết kiệm, vừa hỗ trợ những người cần xoay vốn. Tuy nhiên, người tham gia cần hiểu đúng bản chất, thỏa thuận rõ ràng, minh bạch và chọn người chủ hụi uy tín để tránh rủi ro không đáng có.
